Shockwave Therapie en EMTT bij knieartrose

Thijs Janssen 2023 Shockwave EMTT Tagged blog

Shockwave Therapie en EMTT bij knieartrose

Thijs Janssen MSc. heeft de relevante wetenschappelijke literatuur m.b.t. shockwave therapie en EMTT bij artrose samengevat. Hij deelt de laatste inzichten in dit artikel.

Artrose is de meest voorkomende aandoening van het houding- en bewegingsapparaat, waarbij de heup en de knie de vaakst getroffen locaties zijn. Kenmerkend is een langzaam en wisselend progressief verlies van gewrichtskraakbeen. Behalve kraakbeenverlies vinden ook veranderingen plaats van het subchondrale bot en treedt woekering van het bot aan de gewrichtsranden op in de vorm van osteofyten. Periodiek kan de synoviale membraan geprikkeld zijn, wat leidt tot gewrichtsontsteking.1 Deze symptomen versterken elkaar met een verdere progressie van artrose tot gevolg.2,3

De richtlijn bij knieartrose is duidelijk: oefentherapie (en educatie). Maar, veel mensen komen niet toe aan het belasten door pijn en stijfheid. Voor alle pijndempende interventies als injecties en andere pijnmedicatie is dit een veelbelovend alternatief.

Een groeiend probleem

Bij knieartrose ontstaan er problemen bij het uitvoeren van dagelijkse activiteiten, zoals (trap)lopen, gaan zitten, opstaan en het aantrekken van sokken en schoenen. De stoornissen en beperkingen in dagelijkse activiteiten kunnen leiden tot beperkingen in de maatschappelijke participatie (o.a. werk, recreatie en/of sport).1

In 2015 waren er in Nederland naar schatting 546.100 mensen met artrose van de knie. Uitgaande van incidentiecijfers uit 2015, is het aantal nieuwe patiënten met knieartrose 52.800 (19.100 mannen en 33.700 vrouwen).1 Door een toenemende dubbele vergrijzing zullen deze aantallen alleen maar verder oplopen.

Effectieve behandeling

Recente onderzoeken tonen aan dat shockwave therapie pijn en stijfheid (gemeten met de VAS en WOMAC)4–12 bij knieartrose vermindert en het activiteitenniveau verbetert (gemeten met de WOMAC).4–8,10–12 Daarnaast is het aannemelijk dat shockwave therapie de gewrichtsmobiliteit vergroot (gemeten met een goniometer)4,6,10,13–17, het loopvermogen doet toenemen (gemeten met o.a. de 6MWT, 15 meter looptest en de timed up&go)4,14–18 en de maximale loopafstand en ADL activiteiten verbetert (gemeten met de Lequesne Index).6,8,12,13,18–20

Shockwave therapie is een niet-invasieve behandeling waarbij er een mechanische drukgolf wordt toegediend aan het weefsel. Grofweg zijn er twee soorten, namelijk gefocusseerde en radiale shockwaves. Hoewel beiden varianten effectief zijn bij knieartrose, heeft gefocusseerde shockwave een groter effect op pijn, functionaliteit en loopafstand.16 Vermoedelijk is dit omdat gefocusseerde shockwaves vele male krachtiger is dan radiale. Uit onderzoek blijkt bovendien dat een hogere intensiteit shockwave een grotere vermindering in pijn en een grotere verbetering van functionaliteit veroorzaakt.20

Fysiologische effecten

Shockwave therapie zorgt voor een toename van osteoblastische activiteit en daarmee voor een toename van de botmatrixafzetting.21–25 Dit verbetert de staat van het subchondraal bot en de homeostase in het gewricht. De progressie van artrose wordt hierdoor afgeremd.26,27 Het subchondraal bot is immers zeer belangrijk voor de voeding van het kraakbeen en heeft een belangrijke schokdempende functie. Een kleine verandering in de samenstelling van het subchondraal bot vergroot de belasting en slijtage van het kraakbeen aanzienlijk.2,3

Behandeling van artrose met shockwave therapie lijkt een veelbelovende nieuwe methode om de klachten van artrose te verminderen. Gezien de complementaire werking is, klinisch redenerend, een gecombineerde behandeling met elektromagnetische transductie therapie (EMTT) extra interessant.

EMTT is een behandeling met hoogenergetische magnetische pulsen. Deze impulsen hebben een hoge ossicilatiefrequentie en magnetische inductie waarmee fysiologische effecten worden opgewekt. Specifiek voor knieartrose is het relevant dat de behandeling met hoogenergetische magnetische pulsen anti-inflammatoire effecten in het menselijk synovium veroorzaakt.28–35 Dit kan een gewrichtsontsteking ten gevolge van prikkeling van het synoviaal membraam verminderen.33 Lees hier meer over EMTT.

Take home message

Oefentherapie en voorlichting blijven belangrijk in de behandeling van artrose. Maar er blijven patiënten die moeite hebben met oefenen omwille van de pijnklachten die zij ervaren. De gecombineerde behandeling met shockwave therapie en EMTT kan hier een rol gaan spelen. Dit zou daarnaast mogelijk passend zijn bij het integraal zorgakkoord, dat als doel stelt de zorg voor de toekomst toegankelijk, goed en betaalbaar te houden. De kosten voor knieartrose bedragen volgens het RIVM immers 495,2 miljoen euro per jaar (2019). Daarnaast is het de vraag of de hoeveelheid nieuwe wetenschappelijke inzichten een herziening van de KNGF-richtlijn artrose heup en knie rechtvaardigt. 

Is jouw interesse gewekt naar deze nieuwe behandelmogelijkheid bij artrose? Bekijk dan de shockwave en EMTT apparatuur.

Bekijk shockwave apparatuur             Bekijk EMTT apparatuur

Literatuurlijst

  1. Kampshoff CS, Peter WFH, Van Doormaal MCM, Knoop J, Meerhoff GA, Vliet Vlieland TPM. KNGF-richtlijn artrose heup-knie. K Ned Genoot voor Fysiother. 2018;(1):53.
  2. Ji Q, Wang P, He C. Extracorporeal shockwave therapy as a novel and potential treatment for degenerative cartilage and bone disease: Osteoarthritis. A qualitative analysis of the literature. Prog Biophys Mol Biol. 2016;121(3):255–265. doi:10.1016/j.pbiomolbio.2016.07.001
  3. Zhu X, Chan YT, Yung PSH, Tuan RS, Jiang Y. Subchondral Bone Remodeling: A Therapeutic Target for Osteoarthritis. Front Cell Dev Biol. 2021;8(January). doi:10.3389/fcell.2020.607764
  4. Avendaño-Coy J, Comino-Suárez N, Grande-Muñoz J, Avendaño-López C, Gómez-Soriano J. Extracorporeal shockwave therapy improves pain and function in subjects with knee osteoarthritis: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Int J Surg. 2020;82:64–75. doi:10.1016/j.ijsu.2020.07.055
  5. Chen L, Ye L, Liu H, Yang P, Yang B, Seixas A. Extracorporeal Shock Wave Therapy for the Treatment of Osteoarthritis: A Systematic Review and Meta-Analysis. Biomed Res Int. 2020;2020. doi:10.1155/2020/1907821
  6. Li T, Ma J, Zhao T, Gao F, Sun W. Application and efficacy of extracorporeal shockwave treatment for knee osteoarthritis: A systematic review and meta‑analysis. Exp Ther Med. 2019:2843–2850. doi:10.3892/etm.2019.7897
  7. Liao C De, Tsauo JY, Liou TH, Chen HC, Huang SW. Clinical efficacy of extracorporeal shockwave therapy for knee osteoarthritis: a systematic review and meta-regression of randomized controlled trials. Clin Rehabil. 2019;33(9):1419–1430. doi:10.1177/0269215519846942
  8. Ma H, Zhang W, Shi J, Zhou D, Wang J. The efficacy and safety of extracorporeal shockwave therapy in knee osteoarthritis: A systematic review and meta-analysis. Int J Surg. 2020;75:24–34. doi:10.1016/j.ijsu.2020.01.017
  9. Xiong Y, Wu Q, Mi B, e.a. Comparison of efficacy of shock-wave therapy versus corticosteroids in plantar fasciitis: a meta-analysis of randomized controlled trials. Arch Orthop Trauma Surg. 2019;139(4):529–536. doi:10.1007/s00402-018-3071-1
  10. Ahmed Ebrahim Elerian, Tamer Mohamed Ahmed Ewidea NA. Effect of Shock Wave Therapy Versus Cortico-. 2016;3(2):246–251.
  11. Imamura M, Alamino S, Hsing WT, Alfieri FM, Schmitz C, Battistella LR. Radial extracorporeal shock wave therapy for disabling pain due to severe primary knee osteoarthritis. J Rehabil Med. 2017;49(1):54–62. doi:10.2340/16501977-2148
  12. Zhong Z, Liu B, Liu G, e.a. A Randomized Controlled Trial on the Effects of Low-Dose Extracorporeal Shockwave Therapy in Patients With Knee Osteoarthritis. Arch Phys Med Rehabil. 2019;100(9):1695–1702. doi:10.1016/j.apmr.2019.04.020
  13. Chen TW, Lin CW, Lee CL, e.a. The efficacy of shock wave therapy in patients with knee osteoarthritis and popliteal cyamella. Kaohsiung J Med Sci. 2014;30(7):362–370. doi:10.1016/j.kjms.2014.03.006
  14. Eftekharsadat B, Jahanjoo F, Toopchizadeh V, Heidari F, Ahmadi R, Babaei-Ghazani A. Extracorporeal Shockwave Therapy and Physiotherapy in Patients With Moderate Knee Osteoarthritis. Crescent J Med Biol Sci. 2020;7(4):518–526.
  15. El-Sakka SS, Hussein MI, El-Barbary AM, Rehan FS. The Effect of Shock Wave Therapy as a New Modality for Treatment of Primary Knee Osteoarthritis. Egypt J Hosp Med. 2019;75(1):2092–2097. doi:10.21608/ejhm.2019.29721
  16. Ko NY, Chang CN, Cheng CH, Yu HK, Hu GC. Comparative Effectiveness of Focused Extracorporeal versus Radial Extracorporeal Shockwave Therapy for Knee Osteoarthritis—Randomized Controlled Study. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(15). doi:10.3390/ijerph19159001
  17. Lizis P, Kobza W, Manko G. Extracorporeal shockwave therapy vs. kinesiotherapy for osteoarthritis of the knee: A pilot randomized controlled trial. J Back Musculoskelet Rehabil. 2017;30(5):1121–1128. doi:10.3233/BMR-169781
  18. Lee JK, Lee BY, Shin WY, An MJ, Jung KI, Yoon SR. Effect of extracorporeal shockwave therapy versus intra-articular injections of hyaluronic acid for the treatment of knee osteoarthritis. Ann Rehabil Med. 2017;41(5):828–835. doi:10.5535/arm.2017.41.5.828
  19. Ediz L, Özgökçe M. Effectiveness of extracorporeal shock wave therapy to treat primary medial knee osteoarthritis with and without bone marrow edema in elderly patients. Turk Geriatr Derg. 2018;21(3):394–401. doi:10.31086/tjgeri.2018344054
  20. Kim JH, Kim JY, Choi CM, e.a. The dose-related effects of extracorporeal shock wave therapy for knee osteoarthritis. Ann Rehabil Med. 2015;39(4):616–623. doi:10.5535/arm.2015.39.4.616
  21. Martini L, Giavaresi G, Fini M, e.a. Effect of Extracorporeal Shock Wave Therapy on Osteoblastlike Cells. Clin Orthop Relat Res. 2003;413(413):269–280. doi:10.1097/01.blo.0000073344.50837.cd
  22. Tamma R, dell’Endice S, Notarnicola A, e.a. Extracorporeal Shock Waves Stimulate Osteoblast Activities. Ultrasound Med Biol. 2009;35(12):2093–2100. doi:10.1016/j.ultrasmedbio.2009.05.022
  23. Taki M, Iwata O, Shiono M, Kimura M, Takagishi K. Extracorporeal shock wave therapy for resistant stress fracture in athletes: A report of 5 cases. Am J Sports Med. 2007;35(7):1188–1192. doi:10.1177/0363546506297540
  24. Elster EA, Stojadinovic A, Forsberg J, Shawen S, Andersen RC, Schaden W. Extracorporeal shock wave therapy for nonunion of the tibia. J Orthop Trauma. 2010;24(3):133–141. doi:10.1097/BOT.0b013e3181b26470
  25. Wang CJ, Wang FS, Yang KD, e.a. Treatment of osteonecrosis of the hip: Comparison of extracorporeal shockwave with shockwave and alendronate. Arch Orthop Trauma Surg. 2008;128(9):901–908. doi:10.1007/s00402-007-0530-5
  26. Chou WY, Cheng JH, Wang CJ, Hsu SL, Chen JH, Huang CY. Shockwave targeting on subchondral bone is more suitable than articular cartilage for knee osteoarthritis. Int J Med Sci. 2019;16(1):156–166. doi:10.7150/ijms.26659
  27. Wang CJ, Cheng JH, Chou WY, Hsu SL, Chen JH, Huang CY. Changes of articular cartilage and subchondral bone after extracorporeal shockwave therapy in osteoarthritis of the knee. Int J Med Sci. 2017;14(3):213–223. doi:10.7150/ijms.17469
  28. De Mattei M, Pasello M, Pellati A, e.a. Effects of electromagnetic fields on proteoglycan metabolism of bovine articular cartilage explants. Connect Tissue Res. 2003;44(3–4):154–159. doi:10.1080/03008200390208546
  29. De Mattei M, Pellati A, Pasello M, e.a. Effects of physical stimulation with electromagnetic field and insulin growth factor-I treatment on proteoglycan synthesis of bovine articular cartilage. Osteoarthr Cartil. 2004;12(10):793–800. doi:10.1016/j.joca.2004.06.012
  30. De Mattei M, Fini M, Setti S, e.a. Proteoglycan synthesis in bovine articular cartilage explants exposed to different low-frequency low-energy pulsed electromagnetic fields. Osteoarthr Cartil. 2007;15(2):163–168. doi:10.1016/j.joca.2006.06.019
  31. De Mattei M, Varani K, Masieri FF, e.a. Adenosine analogs and electromagnetic fields inhibit prostaglandin E2 release in bovine synovial fibroblasts. Osteoarthr Cartil. 2009;17(2):252–262. doi:10.1016/j.joca.2008.06.002
  32. Ongaro A, Pellati A, Masieri FF, e.a. Chondroprotective effects of pulsed electromagnetic fields on human cartilage explants. Bioelectromagnetics. 2011;32(7):543–551. doi:10.1002/bem.20663
  33. Ongaro A, Varani K, Masieri FF, e.a. Electromagnetic fields (EMFs) and adenosine receptors modulate prostaglandin E 2 and cytokine release in human osteoarthritic synovial fibroblasts. J Cell Physiol. 2012;227(6):2461–2469. doi:10.1002/jcp.22981
  34. Benazzo F, Cadossi M, Cavani F, e.a. Cartilage repair with osteochondral autografts in sheep: Effect of biophysical stimulation with pulsed electromagnetic fields. J Orthop Res. 2008;26(5):631–642. doi:10.1002/jor.20530
  35. Zorzi C, Dall’Oca C, Cadossi R, Setti S. Effects of pulsed electromagnetic fields on patients’ recovery after arthroscopic surgery: Prospective, randomized and double-blind study. Knee Surgery, Sport Traumatol Arthrosc. 2007;15(7):830–834. doi:10.1007/s00167-007-0298-8

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Plaats reactie





Deel dit met een collega: